ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çin ziyaretinin üçüncü gününde başkent Pekin’de Çinli mevkidaşı Wang Yi ile görüştü. Wang, ABD’yi Çin’in ‘kırmızı çizgileri’ konusunda uyardı. Devlet Başkanı Şi Cinping de iki ülkenin ‘rakip değil ortak olması gerektiğini’ söyledi. Bir yıldan kısa bir süre içinde Çin’e ikinci ziyaretini gerçekleştiren Blinken, cuma günü öğleden sonra Devlet Başkanı Şi ile görüşerek gezisini tamamladı.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre, Dışişleri Bakanı Wang, Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşmaya başladığını ancak hâlâ ‘olumsuz faktörler’ tarafından test edildiğini vurguladı. Wang, “Çin ve ABD istikrarla ilerlemek için doğru yönde ilerlemeye devam mı etmeli yoksa iniş sarmalına mı dönmeli?” diye sordu. Wang, iki ülkenin ya işbirliği ya da çatışma içine girebileceği, hatta ‘çatışmaya kayabileceği’ uyarısında bulundu.
WANG: TEMEL ÇIKARLARIMIZ ZORLUKLARLA KARŞI KARŞIYA
Wang, Çin’in egemenlik, güvenlik ve kalkınma konularındaki ‘kırmızı çizgilerini’ ortaya koydu ve ABD’yi bu çizgileri aşmaması konusunda uyardı. “(ABD-Çin) ilişkilerindeki olumsuz faktörler artmaya ve gelişmeye devam ediyor ve ilişki her türlü aksaklığa maruz kaldı” hatırlatmasında bulunan Wang, “Çin’in meşru kalkınma hakları makul olmayan bir şekilde bastırıldı ve temel çıkarlarımız zorluklarla karşı karşıya” dedi.
Blinken ise Pekin ve Washington’un ‘aktif diplomasi’ ile ilişkileri ilerletme konusunda ortak sorumlulukları olduğunu söyledi. ABD Dışişleri Bakanı, bununla birlikte, dünyanın en önemli ilişkisi olarak nitelendirdiği iki ülke arasındaki ilişkide yanlış hesaplamalardan kaçınmak için ülkelerinin farklılıkları konusunda açık ve net olacağını söyledi.
Şİ: RAKİP DEĞİL ORTAK OLMALIYIZ
Blinken ve Şi arasındaki görüşme, gerçekleşmesinden sadece birkaç saat önce duyuruldu. Çin devlet kanalı Xinhua Haber Ajansı’nın haberine göre, Şi toplantıyı açarken Çin ve ABD’nin ‘farklılıkları koruyarak ortak zemin aramaları ve kısır bir rekabete girmemeleri’ gerektiğini söyledi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ‘bir şey söyleyip başka bir şey yapmak’ yerine ‘sözlerine sadık kalmaları’ gerektiğini kaydetti.
Çin ve ABD’nin ‘birlikte gelişip ayrı ayrı zenginleşmesinin’ mümkün olduğunu söyleyen Şi, “Çin kendine güvenen, açık ve müreffeh bir ABD görmekten mutluluk duyuyor. ABD tarafının da Çin’in kalkınmasına olumlu bakacağını umuyoruz” dedi. Şi, iki ülkenin ‘rakip değil ortak olması gerektiğini’ belirterek, ABD-Çin ilişkileri için ‘üç ana ilke’ olarak karşılıklı saygı, barış içinde bir arada yaşama ve kazan-kazan işbirliği çağrısında bulundu.
TAYVAN, TİKTOK, RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI EKSENİNDE ABD-ÇİN İLİŞKİLERİ
Bu hafta başında Washington, Tayvan’a askeri yardım içeren son yardım paketini onaylamıştı. Bu durum, Tayvan’ı kendi toprağı olarak gören Pekin’den sert eleştiriler aldı ve Pekin bunu ‘tek Çin ilkesinin ciddi bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Blinken’in ziyareti, ayrıca ABD’nin Çin’e ait popüler video uygulaması TikTok’u satmaya zorlayan, aksi halde ABD’de yasaklanmasını sağlayacak bir yasayı kabul etmesinden birkaç gün sonra gerçekleşti.
ABD ayrıca Pekin’i belli malzemelerin Rusya’ya ihracatını durdurması konusunda uyarıyor ve Moskova’nın bunları Ukrayna savaşı için silah üretiminde kullandığını savunuyor.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
