WikiLeaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange, anlaşma kapsamında Büyük Okyanus’un Asya kıyılarına yakın ABD topraklarından Kuzey Mariana Adaları Bölge Mahkemesi’nde yarın yapılacak duruşmada ABD casusluk yasasını ihlal ettiğini kabul edecek.
Assange’ın, yaklaşık 5 yıldır tutuklu bulunduğu İngiltere’de cezaevinde kaldığı süre göz önünde bulundurularak 62 ay hapis cezasına çarptırılacağı belirtildi.
ABD ile yapılan anlaşma kapsamında Assange’ın dava sonrası Avustralya’ya gitmesine de izin verildi. Assange, bugün İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan Belmarsh Hapishanesi’nden ayrılarak özel uçakla Kuzey Mariana Adaları’ndaki Saipan kentine doğru yola çıktı.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese de Assange’ın İngiltere’den ayrıldığını doğruladı. Albanese, Saipan’daki duruşmada Avustralya’nın Londra Büyükelçisi Stephen Smith’in de Assange’a eşlik edeceğini açıkladı.
Assange’ın eşi Stella Assange da X hesabından yaptığı açıklamada, “Julian serbest.” ifadelerini kullanırken Assange’ın uçağa binme görüntülerini paylaştı.
DAVA SÜRECİ
WikiLeaks, 28 Ekim 2010’da ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği suçları da delillendiren 251 bin gizli belgeyi yayımlamıştı. Assange, Haziran 2012’de sığındığı Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019’da çıkarılarak gözaltına alınmış ve “kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten” tutuklanarak Londra’daki Belmarsh Hapishanesi’ne konulmuştu.
Mahkeme, 50 hafta hapse mahkum edilen Assange’ın, iade talebi çerçevesinde cezasını tamamladıktan sonra da tutuklu kalmasına karar vermişti.
Yüksek Mahkeme, 10 Aralık 2021’de Assange’ın ABD’ye iade edilebileceğine hükmetmişti. Westminster Sulh Ceza Mahkemesinin 20 Nisan 2022’de iadeye hükmetmesiyle dönemin İçişleri Bakanı Priti Patel, 17 Haziran 2022’de Assange’ın ABD’ye iade edilmesi kararını imzalamıştı.
Assange’ın avukatları da 1 Temmuz 2022’de karara ilişkin Yüksek Mahkemeye itiraz başvurusunda bulunmuştu. Julian Assange’ın ABD’ye iade davasına ilişkin duruşmalar, 20-21 Şubat’ta Yüksek Mahkemede görülmüş, kararın ileri tarihte verileceği kaydedilmişti. Mahkeme 26 Mart’ta ise ABD tarafından bazı güvenceler verilmezse Assange’ın ABD’ye iade edilmeyeceğine hükmetmişti.
ABD’DEN İDAM ETMEME GÜVENCESİ
ABD’den, Assange’ın ölüm cezasına çarptırılmayacağı ve adil şekilde yargılanacağı gibi güvenceler istenmiş, aksi halde Assange’ın tutukluluğunun kaldırılması için temyiz başvurusu yapabileceği ifade edilmişti.
Yüksek Mahkeme, güvencelerin verilmesinin ardından bunların tatmin edici olup olmadığına karar vereceğini açıklamıştı.
ABD, nisan ayında talep edilen güvenceleri vereceğini duyururken Stella Assange ise eşinin, ABD vatandaşı olmadığı için bazı haklara sahip olamayacağını ifade etmişti.
Assange’ın avukatları ve destekçileri, ABD’ye iadesi durumunda 175 yıla kadar hapis cezası alabileceğini belirtirken ABD tarafı ise hapis cezasının 4 ila 6 yıl olabileceğini öne sürüyor.
ASSANGE KİMDİR? WİKİLEAKS NEDİR?
Assange, gençlik yıllarda bilgisayar programcısı olarak şöhret kazandı. 1995’te ülkesi Avustralya’da bilgisayar korsanlığı suçlamasıyla cezaya çarptırıldı ancak bunu bir kez daha yapmayacağına söz vermesi üzerine hapse girmedi. 2006’da WikiLeaks websitesini kurdu. WikiLeaks bugüne kadar on milyondan fazla gizli belgeyi yayımladığını iddia ediyor. Belgeler arasında savaş, casusluk ve yolsuzlukla bağlantılı resmi raporlar da var.
2010’da ABD ordusuna ait helikopterden çekilmiş ve Irak’ın başkenti Bağdat’ta 18 sivilin öldürülüş anını gösterdiği belirtilen bir video WikiLeaks’te yayımlandı. Bunlarla birlikte ABD ordusunun eski istihbarat analisti Chelsea Manning’in sızdırdığı binlerce gizli belge de WikiLeaks’te yayımlandı.
Bu belgelere göre ABD ordusu Afganistan savaşı sırasında yüzlerce sivili öldürmüş ancak bunlar resmi raporlara girmemişti. 2019’da ABD Adalet Bakanlığı sızıntıyı ülkenin “tarihindeki en büyük gizli bilgi ifşalarından biri” olarak tanımladı.
ABD yetkililerinin avukatları, bilgilerin yayımlanmasının Afganistan ve Irak’ta adı geçen kişileri “ciddi zarar, işkence ve hatta ölüm riskiyle karşı karşıya bıraktığını” söyledi.
Assange ise dosyaların ABD silahlı kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen ciddi ihlalleri ortaya çıkardığını ve kendisine karşı açılan davanın siyasi amaçlı olduğunu vurguladı.
Gizli bilgileri elde etmek amacıyla askeri veritabanlarına sızmak üzere komplo kurmakla suçlanan Assange’ın 18 suçtan yargılanmasına karar verilmişti.
