ABD’li düzenleyiciler haziran ayında işletmelerden Visa ve Mastercard’a ödenen işlem ücretlerini mercek altına alınmıştı. İncelemeler sonucunda iki şirket 30 milyar dolarlık ödemeyi kabul etse de davanın yargıcı bu teklifi kabul etmemişti. ABD’de daha yüksek bir cezanın çıkması beklenirken iki deve bir haber de Avrupa Birliği’nden geldi. AB de Visa ve Mastercard’ı araştırmaya başladı.
Reuters tarafından elde edilen bir AB belgesine göre, Avrupa Komisyonu eylül ayında Visa ve Mastercard’a dair şirketlere ve ödeme hizmeti sağlayıcılarına anketler göndererek yanıt vermeleri için ekim ayına kadar süre tanıdı.
Visa ve Mastercard, uzun süredir ödeme kartları pazarında baskın konumda. Bu durum, son yıllarda iki firma tarafından alınan “şema ücretleri” ve bu ücretlerin şeffaf olmaması nedeniyle şirketlerden gelen şikayetlere yol açtı.
Şema ücretleri, kart sistemine katılım hizmetleri için kart ödeme sistemi operatörleri tarafından alınan ücretleri ifade ediyor.
AB antitröst yetkilileri soruşturma hakkında yorum yapmaktan kaçınarak, soruşturmanın devam ettiğini belirtti. Bu tür anketler, AB’nin bir antitröst davası açıp açmamaya karar vermesinde önemli rol oynayabiliyor ve başarılı olması durumunda, şirketlerin küresel cirolarının yüzde 10’una kadar para cezası kesilmesine yol açabiliyor.
Visa ve Mastercard için sorular
Sorular arasında, 2016-2023 döneminde sürekli yeni ücretlerin eklenmesi ve mevcut ücretlerin kaldırılmasının işletmelerin işlerini olumsuz etkileyip etkilemediği de yer alıyor. Ayrıca, ücretlerin eklenmesi veya kaldırılması konusunda şirketlerin ve ödeme sağlayıcılarının bilgilendirilip bilgilendirilmediği de soruluyor.
Visa’dan bir sözcü, Komisyon’dan ağustos sonunda bir bilgi talebi aldıklarını ve gerekli bilgileri sağlamak için çalıştıklarını belirtti. Mastercard ise, “Dünya genelindeki hükümetler ve düzenleyiciler, sektörlerin nasıl işlediğini görmek istiyor. Bu, basit bir bilgi talebi” açıklamasında bulundu.
Perakendeci ve ödeme hizmeti sağlayıcılarına, Visa ve Mastercard ile şema, işlem ve inovasyon ücretlerini müzakere edebilip edemedikleri ve bu görüşmelerin belirli ürünlerin kabulü ile şartlanıp şartlanmadığı soruldu.
İşlem ücretleri, kart ödeme sistemi operatörleri gibi kurumlar tarafından ödeme hizmeti sağlayıcılarına, kart ödemelerinin yetkilendirilmesi, temizlenmesi ve sonlandırılması gibi işlemler için alınan ücretleri ifade ediyor.
AB düzenleyicileri ayrıca, Visa ve Mastercard tarafından uygulanan davranış veya uyum ücretlerinin seviyesinin, işletmeler ve ödeme sağlayıcılarına bildirilip bildirilmediğini ve bunların gerekçelerinin açıklanıp açıklanmadığını öğrenmek istiyor.
Üyeleri arasında Amazon, Carrefour, H&M, IKEA, Metro ve REWE Group’un da yer aldığı bir lobi grubu olan EuroCommerce, 2015 tarihli Değişim Ücretleri Düzenlemesi ile sağlanan kart ücretlerindeki indirimin şema ücretlerindeki artışlar ve yeni şema ücretleri nedeniyle neredeyse tamamen ortadan kalktığını belirtti.
Grup, “2022’de bu durumun AB ekonomisine yılda yaklaşık 1,5 milyar euroya mal olduğunu tahmin ettik” ifadesini kullanarak, 800’den fazla şema ücreti ile işletmelerin bu ücretlerin değerini veya maliyet temelini anlamakta zorluk çektiğini ekledi.
Birleşik Krallık Ödeme Sistemleri Düzenleyicisi, mayıs ayında yaptığı açıklamada benzer endişeleri dile getirerek, yüksek ücret artışlarının hizmetlerde büyük bir iyileşmeye yol açtığına dair çok az kanıt bulunduğunu belirtti.