Avrupa İstatistik Ofisi’nin verilerine göre, Mayıs 2023-Mayıs 2024 döneminde Türkiye, konut kira artışında Avrupa Birliği ülkeleri ve üye ülkeler arasında, yüzde 125,10 oranla zirveye yerleşti. Türkiye’yi yüzde 12,80 oranla Macaristan takip etti.
Kira ücretlerine getirilen yüzde 25’lik tavan uygulaması, 8 Haziran 2022 tarihinde Türk Borçlar Kanunu’na kiralardaki artışı kontrol edebilmek amacıyla geçici madde olarak eklenmiş, maddenin bulunduğu 7409 sayılı Kanun 11 Haziran 2022’de Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe konulmuştu.
Yüzde 25 tavan sınırı uygulamasıyla birlikte, bir yıllık dönemde yenilenecek kira sözleşmelerindeki artışların, bu oranı geçemeyeceği ifade edildi. 1 Temmuz 2023 yılında ise, uygulamasının süresi bir yıl daha uzatıldı. Gayrimenkul değerlendirme platformu olan Endeksa’nın açıkladığı verilere göre, kiralardaki yüzde 25’lik tavan sınırlandırmasının uygulandığı 2 yılda, Türkiye’deki kira fiyatları yüzde 265 artış gösterdi.
1 Temmuz 2024 yılında sona erecek uygulamanın devam edip etmeyeceği hakkında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Devam etmesi için ben bir sebep görmüyorum, etmemesi gerektiğini düşünüyorum. Dolayısıyla bu yönde bir çalışma yok. Zaten o düzenleme bir süreliğine yapılmıştı” açıklamasında bulunmuştu.
Yüzde 25 sınırının kaldırılması halinde, kiralardaki artış oranı yıllık enflasyon oranı üzerinden hesaplanacak. Bu kapsamda, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 75,45 oldu.
Bunun üzerine, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, haziran ayı itibarıyla dezenflasyona girildiğini açıklamış ve “En kötüsü geride kaldı! Geçmiş 12 ayın birikimli etkilerini içeren yıllık enflasyonda en yüksek seviyeyi bu ay gördük. Enflasyonla mücadelede geçiş dönemi böylece tamamlandı, dezenflasyon sürecine giriyoruz. Enflasyonda kalıcı düşüş haziranda başlayacak.” ifadelerini kullanmıştı.
KRİZ BÜYÜYECEK Mİ?
Bakan Şimşek’in haziran ayından itibaren enflasyonda kalıcı düşüşün yaşanmasını beklediklerine dair yaptığı açıklamadan sonra, gerçek kira endeksinin son bir yılda yüzde 125,10 olmasıyla bu durumun konut kira artış oranlarına nasıl yansıyacağı merak ediliyor.
Emlakçı Munise Akpınar, konu hakkında yaptığı açıklamada, “Tavan uygulaması, ev sahipleri ve kiracılar arasında tartışmaya konu olmuştu. Fakat şimdi ev sahiplerinin bize gelip kiracılarına tahliye taahütnamesi dayattığını çok fazla gördük. Bu durum sıkıntı verebilir. Barınma çok büyük bir sorun ve olmaya da devam edecek. Vatandaşlar, artık ev satın alamıyor. Bu yüzden vatandaşların kiraya çıkma talebi arttı, haliyle ev sahipleri de kira fiyatlarına zam istiyor” ifadelerini kaydetti.
