İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından yapılan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması”nın 2023 yılı sonuçları açıklandı.
LİSTEYE ALTIN DAMGA VURDU
Listeye altın rafineleri damga vurdu. Geçen yıl ikinci sırada bulunan Star Rafineri ise 226,8 milyar liralık üretimden satışla 3’üncü oldu. İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) 142,5 milyar liralık üretimden satışla 4’üncü sırada yer aldı.
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) hazırladığı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2023 Araştırması’na göre, Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ), üretimden satışlarda 484,2 milyar lirayla en büyük sanayi kuruluşu olma ünvanını korudu.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, düzenlediği basın toplantısında, İSO’nun Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının sonuçlarını açıkladı.
TÜPRAŞ ZİRVEDE
Araştırmaya göre, TÜPRAŞ üretimden satışlarda 484,2 milyar lirayla listede ilk sırayı alırken, 2022’de üçüncü sırada olan Ford Otomotiv 238 milyar lirayla ikinciliğe yükseldi. Geçen yıl ikinci sırada bulunan Star Rafineri ise 226,8 milyar liralık üretimden satışla 3’üncü oldu.
İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) 142,5 milyar liralık üretimden satışla 4’üncü sırada yer alırken, geçen yıl 7’nci sırada bulunan Toyota Otomotiv 127,4 milyar lirayla 5’inci sıraya yükseldi. Oyak-Renault ise üç basamak yükselerek 107,2 milyar lirayla 6’ncı sıraya çıktı.
Arçelik 99,9 milyar lirayla 7’nci olurken, Mercedes-Benz Türk AŞ ise 94,2 milyar lirayla 15’inci sıradan 8’inci sıraya yükseldi.
2022’de 44’üncü sırada olan Gramaltın Kıymetli Madenler Rafineri San. Tic. AŞ 89,9 milyar lira ile 9’uncu sıraya çıktı.
Geçen yılki listeye göre 5 basamak gerileyen Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ, bu yıl 79,5 milyar ile listede 10’uncu sırada yer aldı.
ÖNCEKİ YILA GÖRE GERİLEME VAR
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, üretimden satışların 2023 yılında yüzde 421 artarak 6 trilyon 375 milyar liraya çıktığını belirtti. Ancak, bu büyümenin zayıflayan küresel talep, 6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketleri ve seçimler sonrasında ekonomi politikalarında yaşanan değişim nedeniyle önceki yıla göre gerilediğini ifade etti.
Bahçıvan, İSO 500’ün ihracatının 2022 yılına göre yüzde 29 düşüşle 951 milyar dolara gerilediğini, Türkiye sanayi ihracatının ise binde 2 düşüşle 2.456 milyar dolara gerilediğini belirtti. Ayrıca, İSO 500 kuruluşlarının karlılığının da 2023 yılında zayıf kaldığını, faaliyet karının yüzde 397 artarak 937 milyar liraya çıktığını ancak karlılık oranının yüzde 12,8’den yüzde 12,5’e gerilediğini söyledi.
Finansman giderlerinin 2023 yılında yüzde 925 artarak 533 milyar liraya yükseldiğini belirten Bahçıvan, sanayicilerin elde ettiği karın yarısından fazlasını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldığını vurguladı.
Enflasyon düzeltmesi sonrası İSO 500’ün aktif toplamının yüzde 126 artarak 88 trilyon liraya çıktığını ifade eden Bahçıvan, bu artışın büyük kısmının enflasyon düzeltmesinden kaynaklandığını söyledi.
Sonuç olarak, İSO 500 araştırması, sanayi sektörünün 2023 yılında zorlu küresel ve yerel ekonomik koşullara rağmen büyümeye devam ettiğini, ancak karlılık ve ihracatta zayıflık yaşadığını ortaya koydu.
ARAŞTIRMANIN ANA BULGULARI
Üretimden Satışlarda Artış: 2023 yılında üretimden satışlar yüzde 42,1 artarak 4 trilyon 485 milyar liradan 6 trilyon 375 milyar liraya çıktı.
Reel Değişim: Üretimden satışlarda reel olarak yüzde 13,8 gerileme görüldü.
İhracat: İSO 500’ün ihracatı yüzde 2,9 düşüşle 95,1 milyar dolara geriledi. Türkiye sanayi ihracatı ise binde 2 düşüşle 245,6 milyar dolara indi.
Karlılık: İSO 500’ün faaliyet karı yüzde 39,7 artarak 937 milyar liraya çıktı. Ancak faaliyet karlılığı oranı yüzde 12,8’den yüzde 12,5’e geriledi.
Finansman Giderleri: Finansman giderleri yüzde 92,5 artarak 533 milyar liraya yükseldi.
Enflasyon Düzeltmesi: Enflasyon düzeltmesi sonrası İSO 500’ün aktif toplamı yüzde 126 artarak 8,8 trilyon liraya çıktı. Özkaynaklar yüzde 245 artarak 4,8 trilyon liraya ulaştı. Enlfasyon düzeltmesinin etkisi ise 2,8 trilyon dolar oldu.
Mali Borçlar: Mali borçlar yüzde 54 artışla 1,3 trilyon liradan 2 trilyon liraya çıktı.
Halka Açık Şirketler: İSO 500 içinde halka açık kuruluşların sayısı 2023’te 85’e yükseldi. Geçen yıl İSO500’deki 12 şirket halka açıldı.
Yabancı Sermaye Payı: Yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 2023 yılında 8 adet artışla 116’ya çıktı.
İstihdam: İSO 500’ün istihdamı yüzde 1,9 artarak yaklaşık 804 bin kişiye ulaştı. Ödenen maaş ve ücretlerdeki artış ise yüzde 120 civarında gerçekleşti.
İSO 500’ün aktif toplamı 8,8 trilyon liraya çıktı
Enflasyon düzeltmesi sonrası İSO 500’ün aktif toplamının yüzde 126 artarak 8,8 trilyon liraya çıktığını ifade eden Bahçıvan, bu artışın büyük kısmının enflasyon düzeltmesinden kaynaklandığını söyledi.
Sonuç olarak, İSO 500 araştırması, sanayi sektörünün 2023 yılında zorlu küresel ve yerel ekonomik koşullara rağmen büyümeye devam ettiğini, ancak karlılık ve ihracatta zayıflık yaşadığını ortaya koydu.
patronlardunyasi.com
