2025 yılı merkezi yönetim bütçe teklifi TBMM’ye sunuldu. Bütçe teklifi kasım ayında komisyonda, aralık ayında ise Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek.
HÜKÜMET HARCAMALARI KISACAK
Teklifte, 2024 yılında 11.2 trilyon olarak gerçekleşmesi beklenen merkezi yönetim harcamaları 2025’te 14.7 trilyon olarak belirlenmiş. Bütçede, geçtiğimiz yıl gerçekleşme oranı 7.6 trilyon lira olan vergi gelirleri 2025’te 11.1 trilyon olarak tahmin edilmiş. Faiz giderleri ise 1 trilyon 950 milyar lira olarak görünüyor. Merkezi yönetim bütçe harcamaları ise yüzde 32’de kalmış. Bu da hükümetin ciddi anlamda harcamaları kısacağının göstergesi olarak kabul ediliyor. 2016’da yüzde 29,7 olan brüt kamu personeli gideri oranı da 2025 için yüzde 26,5 olarak hedeflenmiş.
SGK GİDERLERİ DE DÜŞTÜ
2025 yılında bütçeden SGK’ya yapılacak transferler toplam 1,8 trilyon lira. Bu miktar bütçenin yüzde 12,4’üne eşit. Bu rakam 2016’da bütçe payının yüzde 18,3’ü, 2020’de yüzde 20,4’ü, EYT’nin çıktığı yıl olan 2023’te ise yüzde 13,3’tü.
FAİZ ÖDEMESİNDE ARTIŞ VAR
2025 bütçesinde faiz ödemeleri 2 trilyon liraya yakın olarak öngörülüyor. Faiz ödemelerinin bütçe harcamaları içindeki payı 2016 yılında yüzde 9 iken bu rakam 2025 yılında 13’e yükselmiş.
3 TRİLYONLUK VERGİDEN VAZGEÇİLMİŞ
2025 yılında çeşitli indirim, istisna ve muafiyetler yoluyla alınmasından vazgeçilen vergi tutarı 3 trilyon lira. 2025 yılında asgari ücret nedeniyle vazgeçilen verginin 800 milyar lira, vazgeçilen gelir vergisinin 1.4 trilyon lira, vazgeçilen kurumlar vergisinin ise 700 milyar liradan fazla olması bekleniyor.
MÜTEAHHİTLERE 326.6 MİLYAR TL’LİK GARANTİ ÖDEMESİ
Ulaştırma ve Altyapı eski Bakanı Cahit Turhan, yol, köprü ve tünel müteahhitlerine garanti ödemelerinin Hane Halkına Yapılan Transferler kaleminden olduğunu açıklamıştı. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün bütçe teklifinde, Hane Halkına Yapılan Transferler kalemi 2025-2027 döneminde 326,6 milyar TL olarak görünüyor.
Hane Halkına Yapılan Transferler kalemi için 2023 yılında 53 milyar 650 milyon 31 bin TL para ayrılmıştı, yapılan harcama ise 56 milyar 824 milyon 229 bin TL olarak gerçekleşti. Bu rakam 2018’de 3.4 milyar TL, 2019’da 5.1 milyar TL, 2020’de 10.1 milyar TL, 2021’de 14.2 milyar TL, 2022’de 36.4 milyar TL olarak gerçekleşmişti. 2024 yılının ilk 6 ayında ise 35 milyar 917 milyon 60 bin TL harcandı.
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2025-2027 döneminde Hane Halkına Transferler kalemi planladığı ödenek teklifi ise 2025’te 94 milyar 648 milyon 156 bin TL, 2026’da 114 milyar 12 milyon 398 bin TL, 2027’de ise 118 milyar 770 milyon 522 bin TL oldu.
ŞEHİR HASTANELERİNİN ÖDEMELERİ DE ARTTI
Sağlık Bakanlığı’nın bütçe verileri de, hizmet ve kira bedeli altında şehir hastanelerine yapılan ödemelerinin arttığına işaret ediyor. 2024 yılının ilk 6 ayında 45 milyar 828 milyon TL olarak gerçekleşen ödemelerin, 2025 yılında 99 milyar 602 milyon 82 bin TL’ye, 2026’da 115 milyar 94 milyon 195 bin TL’ye, 2027 yılında ise 121 milyar 642 milyon 381 bin TL’ye yükselmesi öngörülüyor.
patronlardunyasi.com