8 Haziran 1983’te ABD’nin Kansas eyaletinde polis, bir kilisede kıyafetleri kirli ve kafası karışmış görünen esrarengiz bir kadın buldu. Kadın polislere anlayamadıkları birkaç kelime söyleyen kadınla İngilizce konuştular ama iletişim kuramadılar. İletişimsizliğin neticesi 12 yıl boyunca özgürlüğünü kaybetmesi oldu. O kadının adı Rita Patino Quintero’ydu. Meksika’daki Raramuri halkından bir yerliydi.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre polis onu bulduğunda, Kansas eyaletindeki Manter kentinde bulunan bir Metodist tapınağının bodrumuna sığınmış haldeydi. Meksikalı film yapımcısı Santiago Esteinou, götürüldüğü polis karakolunda kendisini yıkamaya çalışan bir polise vurduğunu anlatıyor. Esteinou, Rita’nın hayatını anlatan “Yıldızların ve Dağların Kadını” belgeselinin yönetmeni. Yapımın galası Nisan 2024’te yapıldı.
‘HASTA DEĞİLİM’
Yönetmen Esteinou çekimlere 2016 yılında başladı ancak proje 2022 yılına kadar tamamlanamadı. Rita belgeseldeki röportajında memleketi Chihuahua’nın dağlarına bakarken ana dili olan Raramuri konuşuyor ve “Hasta değilim. Doğayla birlikte yaşamaktan dolayı kendimi çok iyi hissediyorum” ifadelerini kullanıyor.
Raramuri, ayak anlamına gelen “rara” ve ışık anlamına gelen “muri” kelimesinden türetilmiş bir tanım ve “hafif koşucular” anlamında kullanılıyor. Raramuri halkı için koşmanın sosyal ve kültürel önemi bulunuyor. Bu halk, inişli çıkışlı bir topografyada, dereler, ve dağlar arasındaki Sierra Tarahumara’nın yamaçlarında yaşıyorlar.
Ancak Kansas’ta olduğu sürede Rita’nın memleketine göre daha kuru ve soğuk koşullarla mücadele etti. Ve bu onun ABD’deki bir psikiyatri tesisinde 12 yıl hapis kalmasına neden oldu.
