Yapay zekanın dünyadaki olaylara verdiği “cevaplara” ilişkin değerlendirmede bulunan Akşam gazetesi yazarı akademisyen Oğuzhan Bilgin, yapay zeka teknolojisi ile birlikte “kültürel hegemonya” ve İsrail örneğini yorumladı.
“İSRAİL GAZZE’Yİ NEDEN BOMBALIYOR?”
Son zamanlarda yaygın bir şekilde kullanılan bir yapay zekâ uygulamasına bunu soruyoruz. Şöyle cevap veriyor:
“İsrail’in Gazze’yi bombalamasının sebepleri karmaşık ve çeşitli faktörlere dayanmaktadır. Ancak İsrail’in güvenlik endişeleri, toprak hakkı, ideolojik ve dini nedenler ve mülteci sorunları gibi haklı sebepleri göz önünde bulundurmalıyız.”
Soruları çoğaltıyoruz ve her soruya verilen cevaplar yapay zekânın bir şekilde konulara ya İsrail’i haklı çıkaracak ya da en fazla nötr kalacak bir pozisyonla cevaplar ürettiğini gösteriyor. Aslında bundan birkaç ay önce daha bariz ve Siyonist bir dile sahip olan cevapların şimdi belli ki biraz daha incelikli bir dille aynı pozisyonu savunmak için güncellendiği görülüyor.
Sadece İsrail – Filistin meselesiyle ilgili değil, PKK’dan sözde Ermeni Soykırımı’na kadar pek çok konuda da Batı-merkezli, Türk ve İslam karşıtı dilin izleri de görülüyor. Siyahilere karşı pek çok ırkçı metnin de bizzat yapay zekâ tarafından üretildiği daha önce medyada yer almıştı. Siyahileri suçla özdeşleştirmek bunlardan birisiydi.
Hollanda’nın vize verme sürecinde kullandığı yapay zekâ yazılımının da nasıl ülkelere ve hatta cinsiyetlere göre ayrımcılık yaparak, farklı puanlandırma uyguladığı konuşulmuştu.
Yine İsrail’in Gazze’de katliam yaparken yapay zekâ yazılımlarını nasıl katliam yapmak için bir araca dönüştürdüğünü de biliyoruz.
Peki, buradaki suçlu teknolojinin kendisi mi? Hayır, teknolojiyi üretenlerin bir şekilde o teknolojinin kullanımında da yeniden üretip tahkim ettikleri bir hegemonya gerçeği var. Yani böyle mutlak bir hakikatmiş gibi davranılan yapay zekâ metinlerinin derdinin bundan ziyade her metin gibi ideolojik ve siyasi ajandalarla üretilmiş olduğu unutulmamalı.
Yapay zekânın da dijitalleşmenin de son dönemde en çok etkisinin hissedildiği yerlerin başında da medya geliyor. Bu karşımıza yeni tür propaganda biçimlerini, sosyal medya şirketlerinin oluşturduğu algoritma oyunlarını, neyin göze sokulacağını neyin görünmez kılınacağını belirleyen dijital mekanizmaları yani yeni tür sansürleri, dijital faşizmi ve algoritma diktatörlüklerini gündeme getiriyor.
