Durum biraz kum tanesindeki dünyayı görmeye benziyor.
Bu manzaranın dışında, pirinç tanesinin yarısı kadar insan beyninin içinde enfes detaylar var.
Bu küçücük kesimde hücrelerden, kan damarlarından, karmaşık desenlerden ve biyolojik bulmacalardan oluşan karmaşık şeyler bulunuyor.
Bilim insanları beynin bu kısmına daha önce yaptıkları incelemelerde bu gizemlere dair ipuçlarına ulaşmışlardı.
Ancak araştırmacıların 10 Mayıs tarihli Science dergisine göre, bu ayrıntılar, yaklaşık 57.000 hücrenin, 150 milyon sinapsın ve bunlara eşlik eden 23 santimetrelik kan damarlarının tüm manzarasının haritalanmasıyla yeni bir odak noktası haline getirildi.
Bilim insanları, sonuçların tamamının insan beyninin nasıl çalıştığına dair daha ileri bir anlayışa yol açabileceğini umuyor.
Kaliforniya’daki Mountain View Google Araştırma’da hesaplamalı sinir bilimci olarak çalışan Viren Jain, “İçeriye girip her hücreye bağlı her bir bağlantıya bakıyoruz, bu çok üst düzeyde ayrıntı. Beyin haritalama çabalarının genel hedefi “İnsan beyninin nasıl çalıştığını ve çeşitli beyin hastalıklarında neyin yanlış gittiğini anlamak” diyor.
Yeni haritalanan beyin örneği, bir kadının epilepsi ameliyatı sırasında çıkarıldı, böylece doktorlar beynin daha derin bir kısmına ulaşabildi. Kadının kendi rızasıyla bağışlanan parça, beynin düşünme, hatırlama ve algılama gibi karmaşık zihinsel becerilerle ilgili dış kısmı olan korteksin temporal lobuydu.
Epilepsi ameliyatı sırasında bir cerrah, beyin haritasının başlangıç malzemesi haline gelen parçayı bir kadının beyninin bir kısmından çıkardı.
Koruyucu madde içinde sabitlendikten sonra, beyin parçası neredeyse inanılmayacak derecede ince şeritler halinde dilimlendi ve ardından her bir dilim, yüksek güçlü bir mikroskopla görüntülendi.
Bu görüntüler toplandıktan sonra araştırmacılar, beyin parçasına gömülü üç boyutlu nesneleri dijital olarak yeniden oluşturmak için bilgisayarları kullandılar.
Bu nesnelerden bazıları şaşırtıcıydı. Bazı sinir hücresi çiftleri son derece sıkı bağlara sahipti ve birbirleriyle 50 veya daha fazla temas noktası oluşturuyordu.
Jain, “Bu, sanki bir mahalledeki iki evi birbirine bağlayan 50 farklı telefona sahip olması gibi” diyor.
Diğer tespitler, “akson” adı verilen mesaj gönderen dalların oluşturduğu gizemli sarmalları ortaya çıkardı.
Jain, “Akson, kendi kendine döngü yaparak dev bir düğüm oluşturacaktır. Bunları görmeyi kesinlikle beklemiyorduk.” diyor.
Bilim insanları bu girdapların neden var olduğunu bilmiyor.
Beynin en derin katmanındaki bazı sinir hücrelerinin ayna görüntüsünde ikizleri var gibi görünüyor; bu da başka bir gizem sayılıyor.
Jain, “Bu sonuçlar beynin nasıl çalıştığına dair görüşü mutlaka değiştirmez. Daha çok ‘Ah, doğada bu yeni yapıyı bulduk’ gibi bir şey. Belki gerçekten önemli bir şey vardır. Daha fazla çalışmamız gerekecek” diyor.
Jain, Bir sonraki yeni çalışmada, 10 ila 15 kat daha büyük bir fare beyni parçası için benzer bir harita oluşturmak üzere ölçeklendirme yapmak olduğunu söyledi.
Araştırmacılar ayrıca daha fazla insan beyni örneğinin haritasını çıkarmayı umuyor.
Sciencenews
