İlk düğüm çözüldü ‘ralli kapıda’

Birol BOZKURT

Türkiye, Singapur’da dü­zenlenen Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Ge­nel Kurulu’nun ardından Ekim 2021’den beri dahil olduğu gri listeden çıkarıldı. Kararla, ya­bancı yatırımcıların Türkiye’ye sermaye akışlarında ivmelen­me bekleniyor. Borsa İstanbul Cuma günü gelen gri listeden çıkış haberini ilk başta coşkuy­la karşıladı, endeks 10 bin 800 puana kadar ulaştı. Ancak ka­panışa doğru bankacılık endek­sinin yüzde 3,25 gerilemesi ile günü 10 bin 647 puanla tamam­ladı.

İşlem hacminin 121,1 mil­yar liraya yükseldiği borsada gıda sektörü yüzde 3,09 prim­le ilk sırada yer aldı. Kapanışa doğru BİST’te satışların yoğun­laşmasının ay sonu hesap ka­patmalarından kaynaklandığı­nı söyleyen uzmanlar yabancı yatırımcıların hisseden tahvi­le geçişlerinin devam ettiğine dikkat çekti. Endeks yukarıda 10 bin 800 puanı aşmakta zor­lanırken, 10 bin 600 puan des­teğinin de altına düşmedi. Ye­ni haftada sermaye girişleriy­le birlikte yükselişin sürmesini bekleyen uzmanlar yaz sonuna kadar TL bazında endeksin 12 bin puan, dolar bazında ise 400 dolar seviyesinin beklenti da­hilinde olduğunu söylüyor. Uz­manlar yılsonunda ise 15 bin puan seviyesinin gündeme ge­lebileceğini belirtiyor.

Gözler Moody’s’in not kararında

Yılın ilk yarısında zor günler geçiren endeks, yıla 7 bin 412 puandan başlamıştı. Borsayı negatif etkileyen birçok etme­ne rağmen endeks 11 bin 88 pu­anla tüm zamanların zirvesine yükseldi. Uzmanlar yılın kala­nında gri listeden çıkış kararı­nın yükselişi destekleyeceğini ve Türkiye’ye sermaye akışının güçleneceğine vurgu yapıyor.

Uluslararası kredi derecelen­dirme kuruluşu Moody’s’in 19 Temmuz’da Türkiye’nin notuy­la ilgili vereceği karar fiyatla­malar üzerinde etkili olacak bir diğer önemli gündem madde­si olarak öne çıkıyor. Moody’s ocak ayında Türkiye’nin kredi notu görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirmişti. Diğer kredi derecelendirme kuruluş­ları S&P ve Fitch bu yıl Türki­ye’nin kredi notunu birer kade­me yükseltmişti. Moody’s’in de temmuz ayındaki toplantısında not artışına gitmesi bekleniyor. Moody’s’den iki kademelik bir artış gelmesi halinde piyasalar­da momentum artabilir.

Borsada 10 bin 800 seviyisi önemli

Ayrıca gri listedeki ülkelere uygulanan politikaların kaldı­rılması ithalat ve ihracatçı şir­ketleri pozitif anlamda etkile­mesi bekleniyor. Yabancı ser­maye akışının hızlanmasıyla beraber, şu sıralar tahvil faizle­rine olan yabancı ilgisinin his­se senedi piyasasına yönelmesi bekleniyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10 bin 800 ve 10 bin 900 seviyelerinin direnç, 10 bin 600 ve 10 bin 500 puanın destek konumunda bulunuyor.

Ekonomist Emrah Lafçı: Gri liste yerine getirmemiz gereken tek koşul değil

Türkiye yakla­şık 3 yıl sonra gri listeden çık­tı. Gri listeye kara paranın aklanması ve terörün finans­manıyla yeteri kadar mücadele edilmediği için girilmişti. Dola­yısıyla bu listeye girmenin de çıkmanın da ekonomi otoritele­rinin attığı adımların ötesinde sebepleri var. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yanında özellikle İç İşleri Bakanlığı’nın görevini layıkıyla yerine getirmemesi ve getirmesi bu listeye girip çık­mamıza neden olan temel un­surlardan. Gri listeye girmek yabancı yatırımcıların Türki­ye’ye yatırım yapmaları için bir yeter koşul değil gerek koşul­dur. Gri listeye girmeden önce nasıl ki ülkemize yoğun bir ya­bancı girişi gerçekleşmediyse, çıktıktan sonra da hızlı bir giriş beklememek gerekir. Bu konu­ya bir sürecin bir parçası olarak bakmalı ve yerine getirmemiz gereken başka koşulların da ol­duğunu unutmamalıyız.

İnfo Yatırım Sat. Paz. Direktörü Sertaç Ekeke: Yaz sonuna doğru 12 bin puana yükseliş olabilir

Uzun zamandır beklediğimiz gri listeden çı­kış haberini al­mış durumda­yız. Her bek­lentinin sonlanması gibi cuma gününü de özellikle bankacılık tarafın­dan gelen satışlarla kapattık. Gri listeden çıkış hikayesi yeni­den yabancı girişi patikasının açılması için bir işaret fişeği di­yebiliriz. Bundan sonraki dö­nemde not artışları yeni rapor­lar ekstra fon girişleri beklenti­miz dahilinde.

Özellikle son dönemde satış yiyen Tüpraş Türk hava yolları ve benzeri bü­yük kağıtların yeniden topar­lanması özellikle yabancı alış­ları gelmesi ile mümkün gibi gö­züküyor. Hala yan tahtalarda hikayenin sınırlı kalacağı ancak büyük tahtaların hareketleriyle yaz aylarının sonuna doğru 12 bin seviyelerinin beklenti dahi­linde olduğunu söyleyebilirim. Son çeyrek ile birlikte gelecek bilançoların takibi oldukça önemli olacak bu bilançoların güçlü gelmesi faiz indirim pati­kasına da girilmesi ile birlikte 400 dolar endeks beklentisini gerçekleştirebiliriz.

Ata Yatırım Araştırma GMY Cemal Demirtaş: Türkiye’nin uzun dönemli istikrarına inanç artacak

Türkiye’nin gri listeden çıktığı FATF tarafın­dan resmi ola­rak açıklandı. Bu konu yılın başından beri piyasaların gündeminde yer al­maktaydı. Özellikle Meclis’te geçen kripto yasası da aslında Türkiye’nin önünde teknik bir engel olmadığını işaret ediyor­du. Türkiye’nin gri listeden çık­masını, Türkiye’nin yatırım ya­pılabilirliğini, hem doğrudan yatırımlar hem de portföy yatı­rımcıları açısından, artırabile­cek bir gelişme olarak değerlen­diriyoruz. Uzun vadede, böyle bir karar hem fon akışları hem de Türkiye ekonomisi açısın­dan oldukça olumlu.

Gri liste­den çıkması uzun vadeli beklen­tileri destekler. Önümüzdeki 3-6 aylık dönemde enflasyonla mücadeledeki başarı ve hükü­metin ekonomi programının beklendiği gibi gitmesi, piyasa­ların yönünü bulmasında belir­leyici olacaktır. Yılın 3. Çeyreği ileri dönük olarak bize çok daha somut ipuçları verecektir. Yük­sek faiz ve sıkılaştırmanın etki­lerinin hissedilmesiyle ekono­mide yavaşlama daha somut hissedilirken, iç talepte normal­leşmeyle birlikte Türkiye’nin uzun dönemli istikrarına olan inanç da artacaktır.

Ekonomist Prof. Dr. Sinan Alçın: Gri listeye neden girdiğimiz daha önemli

İki tane liste var. Bir gri lis­te, bir siyah lis­te var. Türkiye gri listeye ikin­ci kez girmişti. Ve evvelsi gün itibariyle de bu listeden çıktı. Türkiye’nin gri listeye girdiği tarih 2011. O dönem yine Meh­met Şimşek yönetiminde 2014 yılında gri listeden çıktı. Şimdi de 2021 yılında gri listeye dahil olmuştu ve Cuma günü gri lis­teden çıkarıldık. Bir de siyah liste var. Siyah listede hali ha­zırda 3 ülke, Kuzey Kore, İran ve Myanmar olduğunu görüyo­ruz. Burada tabii şu soruyu sor­mak gerekir.

Türkiye’nin gri listesinden çıkmasından ziya­de gri listeye girmiş olmasının haber değeri daha yüksek ben­ce. Dolayısıyla burada Türki­ye’nin daha kalıcı biçimde bu sermaye hareketlerinin daha kontrollü hareketi ve kara pa­ranın aklanmasına ilişkin daha kalıcı önlemlerin de ortaya ko­nulması gerekir. Ancak bu tak­dirde beklendiği gibi gri liste­den çıkıldığı için değil, kalıcı olarak kara paranın aklanma­sına ilişkin önlemlerin alındığı ve mali piyasalara, ulusal mali piyasalara daha güvenli bir iz­lenim verildiği durumda ser­maye girişini teşvik edebilir.

BankPozitif Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Erkan Kork: “Türkiye’ye ciddi bir sermaye akışı başlayacak”

Kısa ve orta va­dede gri listeden çıkışın olumlu etkilerini göre­ceğiz. Uluslara­rası yatırım fon­larının büyük bir kısmı gri listedeki ülkelere yatırım yapamıyordu. Artık fon­lar Türkiye’ye yatırım yapabile­cek. Ciddi bir sermaye akışının başlayacağı kanaatindeyim. Şir­ket satın alma-birleşme süreç­lerinde de artış olacağını düşü­nüyorum. Pay piyasaları tara­fında da TL varlıklara olan ilginin artmasını bekliyorum. Türkiye gri listeden çıkmak için bugüne kadar önemli reformlar gerçekleştirdi. Sırada yapılan çalışmaların meyvesini almak var. 19 Temmuz’da uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye değerlen­dirmesi bulunuyor. Kararın, Moody’s raporuna da olumlu yansımasını bekliyorum.