Byung-Chul Han şöyle diyor:
“Bugün artık yasaklar ve emirlerle yönetilen bir disiplin toplumunda yaşamıyoruz. Bilakis, sözde özgür ve “yapabiliriz!” düsturuyla hareket eden başarı odaklı bir toplumda yaşıyoruz. Oysa bu, sadece başlangıçta bir özgürlük hissi yaratır. Çok geçmeden “yapmalısın”dan daha ağır bir baskı üretir.
KENDİNİ SÖMÜRMEK
Kendimizi özgür sanıyoruz, oysa gerçekte çökene dek kendimizi gönüllü bir biçimde tutkuyla sömürüyoruz. “yapabilirsin!” sadece başlangıçta bir özgürlük hissi sunar insana. Çok geçmeden, “yapmalısın!”dan daha ağır bir baskı yaratır. Bunu başaramayanlar depresyona girer, kendilerinden utanır, kendi kabuklarına çekilir, başarısızlıklarından ötürü sadece kendilerini suçlu hissederler. Hatayı toplumda değil de kendilerinde ararlar.
NEO-LİBERALİZMİN MANTIĞI
Belli bir verimlilik düzeyinden itibaren “yapmalısın!” hızla sınırlarına ulaşır. Verimliliği artırmak için sistem “yapmalısın!”ı “yapabilirsin!”e çevirir. Sömürü için motivasyon ve verim emirlerden daha etkilidir. Bu durumda, kendisinin müteşebbisi olan kişi, başkalarının emirlerine tabi olmadığı sürece özgür olur. Oysa aslında özgür değildir, çünkü kendisini sömürmektedir.
Doğal olarak, insanın kendisini sömürmesi, bir başkası tarafından sömürülmesinden çok daha etkilidir. Bugünkü başarı toplumunun ve neo-liberalizmin mantığı budur.
Sömürü, özgürlük olarak ilan ediliyor.”
Çeviri: Ümit Gurbanov
